Fotoğraf çekmek / Fotoğraf seçmek

Yazar: Prof. Sabit Kalfagil

Ben bu iki eylemin aynı şey olduğuna inanırım. Neden derseniz, fotoğraf çekmek zaten bir seçimdir. Karşınızdaki sınırsız sahne birçok fotoğraf olanağı barındırıyor gibi görünür. Gibi görünür ama değildir. Sadece bir ya da iki olasılık vardır. Kime göre? Elbette fotoğraf çeken o kişiye göre. O sahne bir başkasına farklı bir şey ifade ediyor olabilir. Buna bağlı olarak,  oradan farklı bir yorum, farklı bir fotoğraf çıkabilir. Bu durum her vakit burada söylendiği kadar çeşitlilik göstermez. Sonuç fotoğrafların yargılaması da ortak bazı değerlere ve yapısal kriterlere bağlıdır. Gördüğü yerde iyi fotoğrafı tanıyabilenler bana hak vereceklerdir. Ne var ki, paylaşılması beklenen ortak yargılardan sapmalar iki nedenle oluşabilir. Bunların ilki fotoğrafın çekildiği ana ait duygusal anılardır ki, bu fotoğrafın sahibi için bir bağımlılık bir baş belasıdır.

Rahmetli Sami Güner’i anımsıyorum. Çok iyi fotoğrafları olan bu usta, yaptığı dia gösterilerinde araya öyle fotoğraflar sokardı ki şaşıp kalırdınız. Hep merak etmişimdir. Acaba seçim için yardım aldığı birisi var mı diye. Her vakit şunu söylüyorum. Üzerinden en az altı ay geçmeden ve çekim anıları unutulmadan fotoğrafınız için son kararı vermeyin. Eğer bu sürenin sonunda fotoğraflarınıza komşunun fotoğrafı gibi bakabiliyorsanız buyurun seçin. Ama kimileri için bu, ömür boyu mümkün olmayabilir. Tıpkı fotoğrafı çok seven ve kendisi ile fazla barışık insanlar gibi… Bu gibi dostlarınıza asla yardım edemezsiniz. Örneğin ışığı fark etmiyorsa gösteremezsiniz. Bu gibileri yardım almayı da kabul etmedikleri için fotoğraf seçiminde başarılı olamazlar.

Fotoğraf seçiminde bir diğer engel, fotoğrafa bakıp da ilk ağızda alamadığınız tadı ve mesajı akıl yürüterek, bir bakıma onun suyunu sıkarak değer biçme merakıdır. Her hangi bir fotoğrafı dil becerisi ile ve felsefi bir salçaya bulayıp değerli yapma merakı ile ortaya çıkan sonuç, fotoğrafın değerini değil, olsa olsa yorumcunun performansını gösterir. Fotoğrafın değeri tek kişinin ilhamı ile ölçülmez. Belli bir çoğunluğa ne dediği ile ölçülür. Ortak bir sağduyuya sahip bu çoğunluğa nerede ise aynı şeyleri söyler. Dolayısıyla bu iki hastalıktan sadece biri ile bile malul olanlar, güvenilir birinden yardım almalıdırlar.